หลักหินบนองค์พระบรมธาตุ คืออะไร ?
เป็นไปได้หรือไม่... ๑. ที่เสายูปะ จะวิวัฒนาการสู่ "ใบเสมา" ? ๒. หรือไม่ "ยูปะ" ก็คือ "สีมา" ของสถูป ? ๓. หากใครเคยเห็นหินหลักที่ท่าชี ช่วยบอกทีครับว่ามีลักษณะเดียวกันกับเสาในรูปนี้หรือไม่ เพราะหายไปจากตำแหน่งที่ควรจะอยู่บนคอระฆังพระธาตุนี้ ๑ หลัก ? และ ๔. หรือตำแหน่งนี้เป็นสถานที่ประจุพระบรมสารีริกธาตุ ? บนตำแหน่งคอระฆังขององค์พระบรมธาตุเจดีย์ มีหลักหินที่เรียกว่า "เสายูปะ" ขนาบอยู่ทั้ง ๒ ข้างของแต่ละมุมบัลลังก์ ยกเว้นมุมด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ที่ไม่มีหลักฝั่งทางด้านทิศตะวันตกในตำแหน่งสมมาตรที่ควรจะอยู่ และหลักที่เพิ่มมาในด้านทิศตะวันออก ทำให้สันนิษฐานได้ว่าเสายูปะที่เป็นแท่งหินโกลนนั้นแต่เดิมมี ๘ หลัก และที่ถือปูนขึ้น ๑ หลัก รวมแล้ว ๙ หลัก นักวิชาการให้ความหมายของเสายูปะว่าน่าจะเป็นหมุดหมายของแกนโครงสร้าง แต่การที่มีส่วนที่ยื่นออกมาในขนาดที่ใกล้เคียงกันนี้ทำให้เกิดข้อสงสัยว่า เห็นใด ? ส่วนของโครงสร้างด้านในจึงโผล่ยื่นออกมาด้านนอก เมื่อพิจารณาตำแหน่งที่ตั้งของหลักหินทั้ง ๘ พบว่าอยู่โดยรอบของส่วนที่เป็นบัลลังก์ ซึ่งบัลลังก์นี้หมายถึงพระ...